INTERVIEW: Eddy Vanzieleghem, architect, over fase 2 van het Tondelier-nieuwbouwproject in Gent

Een passief en energieneutraal Gents stadsdeel in wording, groeit gestaag maar zeker verder.

Een vurig en uitdagend nieuwbouwproject in Gent

 

De nieuwe Tondelierlaan werd onlangs feestelijk ingehuldigd tijdens het Blaisantvestival 2018. Deze laan staat letterlijk en figuurlijk symbool voor de verbinding van dit nieuwe stadsdeel en de Tondeliers’, de bewoners, met hartje Gent op slechts 1000 m.

 

Dit nieuwbouwproject, uniek in zijn soort in Europa, is nu in fase 2 beland. Ter hoogte van het gerechtsgebouw worden nu 3 geconnecteerde appartementenblokken gebouwd. Deze 3 gekoppelde gebouwen zullen elk van de hand van een andere architect zijn nl. Christian Rapp, stadsbouwmeester van Antwerpen, architectenbureau Office en architect Eddy Vanzieleghem.

 

Bevlogen energiek

Eddy Vanzieleghem, is architect by day en promotor van architectuur bij het grote publiek, by night.

 

Vanzieleghem was van bij het prille begin nauw betrokken bij de grote uitdagingen die het nieuwe Tondelier-stadsdeel aanbiedt.

 

Hij is een bevlogen architect met een uitgesproken visie. In ’78 studeerde Eddy af aan het Sint-Lucas instituut in Gent. Na een bijkomende opleiding stedenbouw in UGent, liep hij stage bij Juliaan Lampens en Yvan van Mossevelde. In combinatie met tijdelijke opdrachten voor grotere architectenkantoren bouwde hij intussen zijn eigen praktijk op.

 

Vrij snel maakte hij de opvallende keuze om hoofdzakelijk te werken in het Gentse. Dit liet toe weinig tijd te verliezen aan verplaatsingen en de werven beter te controleren, wat bij renovaties een noodzaak is. Vanzieleghem werkt ‘anders’. Hij is gespecialiseerd in renovaties voor private opdrachtgevers, vooral woningen, lofts en kantoorgebouwen.

 

In mijn vak prefereer ik de duurzame relatie tussen klant/architect/aannemer. Veel detailtekeningen en de coördinatie van alle aannemers en, zo nodig, dagelijkse werfbezoeken zijn de basis voor een goed eindresultaat en tevreden opdrachtgevers.

"Een architect wordt niet verondersteld een coördinator te zijn, maar vanuit mijn praktische en pragmatische visie heeft bouwen aan goede architectuur een strakke opvolging nodig.”

 

Architectuur voor het grote publiek

Vanzieleghem is doorspekt van het vak architectuur en was actief in de beroepsverenigingen AU, BVA en FAB (Federatie van Architectenverenigingen van België).

 

“In navolging van Chambres d’Amis, een veelbesproken kunstproject van Jan Hoet in 1986, besloten we het grote publiek ook te sensibiliseren voor architectuur. Met het initiatief ‘Architectuur als Buur’ toonden we kwaliteitsarchitectuur van de laatste 20 jaar in en om Gent als voorbeeldfunctie voor heel Vlaanderen. Een ambitieus project met veel media-aandacht. We organiseerden rondleidingen met plaatsbezoeken en 3 tentoonstellingen, waarvan eentje in de Sint-Pieters abdij in Gent. We verwelkomden meer dan 30.000 bezoekers.”

 

Begeesterd om dingen te veranderen

In 1999 werd Vanzieleghem aangesproken om ‘de Belgische prijs voor Architectuur’ te organiseren.  Dit resulteerde in 12 edities met een nationale en internationale jury en prijsuitreikingen in BOZAR te Brussel. Daardoor leerde hij de Belgische en internationale architectuurscène goed kennen. Dit kwam o.a. ook goed van pas bij de start van de wedstrijdfase van het ambitieuze nieuwbouwproject Tondelier in Gent.

 

Op zoek naar verbinding in de loopgraven

In opdracht van Jean-Marie de Buck, toenmalig vermogensbankier, bouwde Eddy Vanzieleghem o.a. het hoofdkantoor op de Kouter in Gent.

 

“Toen Jean-Marie de Buck eigenaar werd van het saneringsbedrijf Aclagro contacteerde hij me in het

kader van zijn intentie tot deelname aan de architectuurwedstrijd voor het nieuwe Gentse stadsdeel Tondelier.

 

Gezien de omvang en complexiteit van het project stelden we een relevant projectteam samen. We nodigden EVR-architecten (kennis rond duurzaamheid), landschapsarchitect Denis Dujardin en Rapp+Rapp uit. Christian Rapp zorgde voor een stedenbouwkundige schwung aan het Tondelier-project.

"Ik herinnerde mij zijn realisatie ‘Ypenburg’ in Den Haag waarin hij slaagde een soort duurzame en historisch geïnspireerde stedelijkheid te creëren, meteen ook de reden waarom ik Christian voorstelde aan het projectteam Tondelier.”

 

Doorduwen en volharden

“Na ruim overleg en ontelbare werkuren kreeg het Tondelier-project vorm. We dienden het wedstrijdontwerp in bij de Stad Gent. "

 

Een 30-koppige jury koos ons ontwerp eruit met felicitaties van de jury. De hoge score qua duurzaamheid en de stedenbouwkundige uitwerking waren daarbij doorslaggevend.

"Het waren zonder meer spannende tijden en, tot op vandaag, biedt een complex en energieneutraal nieuwbouwproject als Tondelier dagelijks nog nieuwe uitdagingen aan.”

 

Tijdloos ruimtelijk

Een intussen verruimd team van ervaren kwaliteitsarchitecten ontfermt zich over de verschillende gebouwen die stilaan uit de as verrijzen. Eddy Vanzieleghem ontwerpt in fase 2 het appartementengebouw, niet toevallig genaamd ‘Flora’.

 

Gent wordt ook de Bloemenstad genoemd (cfr. Gentse Floraliën). De naam Flora verwijst ook reeds onrechtstreeks naar de fauna en flora in het centrale Tondelier-park dat aangelegd zal worden, een ontwerp van Denis Dujardin.

 

Mijn gouden regel, ik probeer altijd iets te bouwen waar ik zelf ook graag zou in wonen. Het lijkt een open deur intrappen, maar dat is het zeker niet. Praktische leefbaarheid, licht en ruimtegevoel primeren daarbij.

"Voor het hoekgebouw Flora was het lang puzzelen om een optimale locatie te bekomen voor de circulatie, de dienstlokalen en de liftkoker in het gebouw. Zo blijven de meest attractieve plaatsen beschikbaar voor de leefruimten met licht, zichten en ruimtelijkheid.

 

De geveluitdrukking van ‘Flora’ is eerder verticaal en verwijst naar de negentiende-eeuwse herenhuizen in Gent. Een aangenaam weetje: de plafonds van de Flora-appartementen zullen 2,80 m hoog zijn terwijl 2,60 m meestal de standaard is. Dat draagt ook bij tot ruimtegevoel en veel lichtinval." 

 

Door de circulatie zoveel mogelijk te beperken kon ik op de meest attractieve plaatsen de leefruimtes inrichten. Hoge raampartijen laten je toe de lucht te zien. Lucht en licht doet leven.

Loslaten en verbinden

“Als architect wens ik de toekomstige bewoners niks op te dringen. Elke bewoner moet de realisatie van de architect zelf naar zijn/haar hand zetten en naar eigen smaak inrichten. Je merkt dat ik eerder kies voor tijdloos. Dat merk je ook in de compositie van de gevels die rust en eenvoud uitstralen.

 

Het hele nieuwbouwproject Tondelier kenmerkt zich ook door verwevenheid. Verbinding doorheen het park, verbinding tussen functies, de bewoners met elkaar en de verbinding met hartje Gent.

"De relatie intern/extern van een gebouw is daarbij belangrijk. De hoeken van dit gebouw werden uitgespaard zodat je verbinding krijgt, doorzicht, transparantie en comfort.

 

Iedere opdracht in een stedelijke omgeving heeft door zijn beperkingen ook zijn uitdagingen. Een vaste ontwerpstijl is dan ook niet aan mij besteed. Het uitpuren van alle potenties wel.”

 

Hou het in de gaten, het gebouw Flora komt eraan.

 

WORD JIJ DE VOLGENDE TONDELIER?

Wil jij ook genieten al dat groen? Op zoek naar nieuwbouw in Gent? Slenter dan eens door het online woonaanbod van Tondelier in Gent, want daar woon je binnenkort in een park.

« »